Z początkiem listopada ruszył proces policjanta, który cztery lata temu w Koninie śmiertelnie postrzelił Adama Czerniejewskiego. Funkcjonariuszowi zarzucono nieumyślne spowodowanie śmierci mężczyzny.
AKTUALIZACJA: 2 lutego 2024 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu uznał Sławomira L. za winnego przekroczenia uprawnień i nieumyślnego spowodowania śmierci Adama Czerniejewskiego, do którego doszło ponad cztery lata temu w Koninie. Funkcjonariuszowi wymierzono karę 3 lat pozbawienia wolności, orzeczono wobec niego również 6 lat zakazu pracy w Policji i nawiązkę. Wyrok jest nieprawomocny.
Na prośbę HFPC ojca zmarłego 21-latka reprezentował pełnomocnik pro bono – mec. Zbigniew Krüger, HFPC złożyła opinię przyjaciela sądu przed pierwszą rozprawą.
Dnia 14 listopada 2019 r. w Koninie śmiertelnie postrzelony został 21-letni Adam C. Z doniesień medialnych wynika, że policjant oddał strzał, gdy mężczyzna uciekał. Wkrótce po zdarzeniu Fundacja skierowała wystąpienia do Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu oraz Prokuratora Okręgowego w Koninie. W pismach HFPC przedstawiła standardy wynikające z Europejskiej Konwencji praw Człowieka i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, odnoszące się do prawa do życia i obowiązków państwa w tym zakresie.
Po trwającym ponad dwa lata postępowaniu przygotowawczym prokuratura wniosła do sądu akt oskarżenia przeciwko funkcjonariuszowi, zarzucając mu nieumyślne spowodowanie śmierci człowieka (art. 155 k.k.). W tym czasie również HFPC skontaktowała się z rodziną zmarłego Adama C. i zapewniła profesjonalnego pełnomocnika na zasadach pro bono - mec. Zbigniewa Krügera.
Postępowanie początkowo toczyć się miało przed Sądem Rejonowym w Koninie, jednak wkrótce przeniesione zostało do Sądu Rejonowego w Kaliszu. Ze względu na szczególną wagę sprawy i możliwą zmianę kwalifikacji prawnej czynu, pełnomocnik, reprezentujący na prośbę Fundacji pokrzywdzonego, złożył wniosek o przekazania sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Kaliszu, jako sądowi I instancji. HFPC skierowała do sądu opinię popierającą wniosek pełnomocnika. Sąd Apelacyjny w Łodzi przychylił się do wniosku i sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Kaliszu w marcu. Pierwszy termin rozprawy wyznaczony został na dzień 2 listopada 2023 r.
Z uwagi na szczególną wagę sprawy Fundacja złożyła również opinię przyjaciela sądu. Wskazaliśmy w niej, że użycie śmiercionośnej siły musi być zawsze absolutnie ograniczone. W przypadku interwencji służb, powinny być zawsze podjęte działania w celu zapobieżenia spowodowaniu zagrożenia dla życia. W świetle orzecznictwa ETPC, zastosowanie śmiercionośnej siły w toku zatrzymania osoby, która nie stanowi zagrożenia dla życia lub zdrowia innych i nie jest podejrzewana o popełnienie przestępstwa z użyciem przemocy, nawet jeśli jej niezastosowanie mogłoby doprowadzić do ucieczki, może stanowić naruszenie art. 2 EKPC, stanowiącego o prawie do życia.
Fundacja wskazała również na obowiązki proceduralne państwa wynikające z fundamentalnego charakteru prawa do życia. Z art. 2 EKPC wynika bowiem nie tylko ogólny, materialny obowiązek ochrony życia ludzkiego i ściśle z nim powiązany zakaz pozbawiania życia, ale i proceduralny obowiązek przeprowadzenia efektywnego śledztwa w każdym przypadku, gdy zachodzi podejrzenie, że doszło do naruszenia tego obowiązku. Jak podkreśla Trybunał, gdy tylko władze dowiedzą się o przypadku możliwego pozbawienia życia postępowanie karne musi zostać wszczęte i prowadzone z urzędu. Musi mieć ono adekwatny i efektywny charakter, tzn. musi być prowadzone w sposób pozwalający zarówno na ustalenie przebiegu wypadków, jak i – ewentualnie – oskarżenie i ukaranie osób odpowiedzialnych za bezprawne pozbawienie życia. Z tego względu władze zobowiązane są do podjęcia wszelkich rozsądnych działań w celu zabezpieczenia materiału dowodowego dotyczącego danego zdarzenia – dowodów osobowych i rzeczowych oraz opinii biegłych, które zapewnią pełny i dokładny opis obrażeń oraz obiektywną ocenę wyników badania, w tym ustalenie przyczyny śmierci. Trybunał zwraca przy tym jednocześnie uwagę, że postępowanie prowadzone musi być w sposób sprawny, a jego przewlekłość jest nie do pogodzenia z niezbędną efektywnością.
AKTUALIZACJA
2 lutego 2024 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu uznał Sławomira L. za winnego przekroczenia uprawnień i nieumyślnego spowodowania śmierci Adama Czerniejewskiego, do którego doszło ponad cztery lata temu w Koninie. Funkcjonariuszowi wymierzono karę 3 lat pozbawienia wolności, orzeczono wobec niego również 6 lat zakazu pracy w Policji i nawiązkę. Wyrok jest nieprawomocny.
