Przypominamy, 14 kwietnia 2021 r. Komitet ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zarekomendował Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy odrzucenie listy kandydatów zaproponowanych przez polski rząd. Komitet wskazał, że krajowa procedura w sprawie wyłonienia kandydatów na urząd sędziego ETPC nie wypełnia standardów wymaganych przez Zgromadzenie Parlamentarne oraz Komitet Ministrów Rady Europy. 19 kwietnia 2021 r. Zgromadzenie Parlamentarne RE ostatecznie przychyliło się do wniosku Komitetu.
W oczekiwaniu na zmiany…
W reakcji na decyzję Zgromadzenia Parlamentarnego HFPC wystąpiła 26 maja 2021 r. z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej na temat kroków, które podjęło lub zamierza podjąć Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Jak wskazuje Ministerstwo, od momentu odrzucenia polskiej listy kandydatów nie zebrał się ponownie Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego ETPC. Możliwe, że jego skład zostanie powołany na nowo po zmianie uregulowań dotyczących procedury wyboru kandydatów na sędziów ETPC. Zgodnie z odpowiedzią MSZ prace legislacyjne już trwają.
Głównym kierunkiem zmian przepisów miałoby być dopuszczenie organizacji pozarządowych do obserwacji rozmów kwalifikacyjnych z potencjalnymi kandydatami.
Poniżej, w formie niezmienionej, prezentujemy treść odpowiedzi MSZ z 11 czerwca na wniosek HFPC o udostępnienie informacji publicznej.
Mając na względzie odpowiedź Ministerstwa, Helsińska Fundacja Praw Człowieka pragnie ponownie podkreślić, iż w dalszym ciągu będzie prowadziła monitoring postępowania w przedmiocie wyłonienia polskiej listy kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Treść odpowiedzi MSZ z dn. 11 czerwca 2021 r. (w formie niezmienionej) ↓
Kalendarium
- 21 lutego 2020 r. – Sekretarz Generalny Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy wystosował pismo, w którym Polska została zaproszona do przedstawienia listy trzech kandydatów na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do dnia 8 marca 2021 r.
- 21 maja 2020 r. – Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały pismo do Ministra Spraw Zagranicznych, w którym zawarte zostały uwagi i rekomendacje dotyczące polskiej procedury ws. wyłonienia listy kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 30 czerwca 2020 r. – Ministerstwo Spraw Zagranicznych wystosowało odpowiedź na ww. pismo wskazując jednak, iż nie przewiduje wprowadzania merytorycznych zmian w obowiązującym zarządzeniu nr 1 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 stycznia 2012 r. w sprawie powołania zespołu do spraw wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 2 października 2020 r. – Zarządzeniem MSZ nr 31 z dnia 2 października 2020 r. doszło do zmian w ww. regulacji, nazwanie których wyłączną aktualizacją zawartego w zarządzeniu nazewnictwa, stosownie do aktualnej struktury organizacyjnej, jest zdaniem Fundacji wysoce kontrowersyjne.
- 9 października 2020 r. – Ministerstwo Spraw Zagranicznych ogłosiło konkurs na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 20 listopada 2020 r. – na zaproszenie MSZ, doszło do spotkania przedstawicieli Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka – dr. Piotra Kładocznego oraz adw. Marcina Wolnego z dwojgiem członków Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 4 grudnia 2020 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystosowała do Ministra Spraw Zagranicznych wniosek o udostępnienie informacji publicznej w zakresie prac prowadzonych przez Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. o przesłanie kopii protokołu z posiedzenia Zespołu z dnia 2 grudnia 2020 r. – w wersji zanonimizowanej, w razie zidentyfikowania takiej konieczności przez MSZ).
- 16 grudnia 2020 r. – odpowiedź MSZ zawierająca m.in. finalną listę pytań zadanych kandydatom, zanonimizowaną kopię protokołu z posiedzenia Zespołu z dnia 2 grudnia 2020 r., zanonimizowana kopię listów przesłanych kandydatom, którzy dostali się na listę przesłaną Panelowi Doradczemu RE oraz tym, którzy nie zostali na nią zakwalifikowani.
- 21 grudnia 2020 r. – Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały pismo do Doradczego Panelu Ekspertów Rady Europy do spraw wyłonienia kandydatów na wybór na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w którym wyraziły swoje zastrzeżenia względem rzeczonego postępowania.
- 31 marca br. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały do Komitetu ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka pismo wskazujące na nieprawidłowości w procedurze krajowej.
- 14 kwietnia b.r. Komitetu ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zarekomendował odrzucenie listy przez Zgromadzenie Parlamentarne rady Europy.
- 19 kwietnia b.r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy ostatecznie w całości odrzuciło polską listę kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 26 maja b.r., w związku z odrzuceniem polskiej listy kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w zakresie działań prowadzonych, oraz tych, których podjęcie jest planowane, w celu wyłonienia nowej listy kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 11 czerwca b.r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych wystosowało do Fundacji odpowiedź na wniosek z dn. 26 maja b.r.