Wszystkim zainteresowanym stronom znane są konkretne naruszenia praworządności, jakich dopuściły się w ostatnich latach polskie władze. Naruszenia te zostały szczegółowo opisane zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Według stanu na początek 2020 r. dotyczą one następujących kwestii:
- Odmowy odebrania przez Prezydenta RP ślubowania od trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego wybranych na zgodnej z Konstytucją podstawie prawnej i wybór w ich miejsce trzech osób na miejsca już obsadzone i dopuszczenie ich do orzekania;
- Powołania Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego z wyłączeniem udziału Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK i spośród osób wybranych na miejsca już obsadzone;
- Wyboru 15 członków Krajowej Rady Sądownictwa przez Sejm, a w konsekwencji powoływania sędziów na wniosek tak ukształtowanej Rady;
- Utworzenia Izby Dyscyplinarnej jako sądu wyjątkowego zakazanego w czasie pokoju;
- Stworzenia represyjnego systemu dyscyplinowania polskich sędziów i prokuratorów.
Dopuszczając się powyższych naruszeń, rządzący jaskrawo przekroczyli granice, jakie wyznacza im Konstytucja, prawo unijne i umowy międzynarodowe. Nie negując prawa polskich władz do zmian w sądownictwie i zgadzając się z tym, że wymiar sprawiedliwości potrzebuje reform, Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS podkreśla, że jedynym realnym ustępstwem może być wycofanie się przez rządzących z wyżej wymienionych naruszeń. Kwestia ta leży wyłącznie w gestii przedstawicieli aktualnej władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Poszanowanie praworządności jest niezbędne dla zapewnienia ochrony praw i wolności człowieka, w tym prawa każdego do niezależnego i bezstronnego sądu. Przestrzeganie rządów prawa jest też podstawą wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Dlatego też praworządność nie może podlegać jakimkolwiek negocjacjom, a w sytuacji dopuszczenia się naruszeń rządów prawa kwestią pierwszorzędną powinno być możliwie szybkie ograniczenie skutków złych zmian.
Partnerzy KOS:
Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy
Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”
Stowarzyszenie Sędziów „THEMIS”
Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia”
Inicjatywa Obywatelska „Wolne Sądy”
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Instytut Prawa i Społeczeństwa INPRIS
Archiwum Osiatyńskiego
Stowarzyszenie Amnesty International
Forum Obywatelskiego Rozwoju FOR
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych
Forum Współpracy Sędziów
