Polowanie na czarownice - opinia o ustawie o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne 

Polowanie na czarownice - opinia o ustawie o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne

Senacka Komisja Ustawodawcza zarekomendowała Senatowi odrzucenie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. HFPC złożyła Senatowi krytyczną opinię dotyczącą tej ustawy.

Ustawa zakłada powołanie przez Sejm dziewięcioosobowej Komisji, której celem byłoby badanie rosyjskich wpływów na bezpieczeństwo Polski i wydawanie środków zaradczych. W ramach tego drugiego zadania Komisja władna byłaby cofać poświadczenie bezpieczeństwa niezbędne do zapoznawania się z tajnymi informacjami, odbierać pozwolenie na broń, a nawet orzekać zakaz pełnienia funkcji związanych z wydatkowaniem środków publicznych. „Jednocześnie uzasadnienie dołączone do projektu ustawy nie zawiera przekonujących argumentów, świadczących o faktycznej konieczności powołania takiego ciała i dublowania już istniejących instytucji” - podkreśla adw. M. Wolny, prawnik HFPC.

W opinii HFPC zwracała uwagę, że samo prowadzenie postępowania przez Komisję będzie miało charakter niezwykle stygmatyzujący i przyczyni się do przedstawienia wybranej osoby jako rosyjskiego agenta. To w połączeniu z dolegliwym charakterem środków orzekanych przez Komisję, powinno przemawiać za uznaniem prowadzonego przez nią postępowania jako represyjnego. „Konsekwencją tego założenia jest konieczność realizacji w takim postępowaniu określonego standardu gwarancji proceduralnych i zagwarantowanie jednostce efektywnego prawa do sądu. Ustawa o Komisji takiego standardu nie spełnia. Sama Komisja wkracza w pole zarezerwowane wyłącznie dla sądów” – wskazuje M. Wolny.

HFPC negatywnie oceniła także sposób, w jaki ustawodawca uregulował podstawy działania Komisji. Zwracała uwagę na posługiwanie się przez niego zwrotami niedookreślonymi i bardzo nieprecyzyjne uregulowanie kwestii kwalifikowania określonych osób jako działających pod wpływem rosyjskim na szkodę Polski. W efekcie tego zabiegu, Komisja zyskałaby praktycznie niczym nieskrępowaną swobodę w uznawaniu określonych osób za rosyjskich agentów.

Za niedopuszczalne Fundacja uznała również przyznanie Komisji prawa do przypisywania jednostkom odpowiedzialności i wyciągania względem nich negatywnych konsekwencji za podjęcie przez nie w przeszłości działań, które w owym czasie nie stanowiły przestępstwa. Rozwiązanie to uznała za niezgodne z konstytucyjnym zakazem karania bez podstawy prawnej. 

HFPC skrytykowała również ustawodawcę za stworzenie Komisji badania wpływów rosyjskich na sektory organizacji społecznych, mediów, czy partii politycznych, uznając, że przyczyni się to do bezprawnego kreowania negatywnego wizerunku poszczególnych z nich. „W naszej ocenie, to próba zorganizowania swoistego polowania na czarownice. Rządząca większość, dla uderzania w przeciwników politycznych, gra kwestią bezpieczeństwa państwa, a więc polską racją stanu” – wskazuje Marcin Wolny.