Opinia HFPC w sprawie niewpuszczenia przez Straż Graniczną do Polski partnera Polaka 

23.05.2013
Opinia HFPC w sprawie niewpuszczenia przez Straż Graniczną do Polski partnera Polaka

Straż Graniczna odmówiła wjazdu Filipińczykowi, który pozostaje w świetle prawa brytyjskiego w związku partnerskim z polskim obywatelem i mieszka z nim w Wielkiej Brytanii. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, do którego została złożona skarga na decyzje Straży Granicznej wydał wczoraj wyrok, w którym uchylił obie decyzje organów. Sąd uznał, że Straż Graniczna nie zbadała należycie sytuacji skarżącego w oparciu o odpowiedni przepis.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka przystąpiła do postępowania jako organizacja społeczna w trakcie toczącej się sprawy przed WSA. HFPC złożyła opinię, w której przekonywała sąd do zadania „pytania prejudycjalnego Trybunałowi Sprawiedliwości UE. Zgodnie z prawem unijnym, w razie wątpliwości, co do interpretacji przepisów unijnych, sądy krajowe mają obowiązek zadania pytania prejudycjalnego rozstrzygającego sporną kwestię.

„Uchylenie decyzji nie wystarcza. Polska nie wdrożyła przepisu dyrektywy, który ułatwiałby wjazd partnera obywatela Unii, nawet gdy w naszym ustawodawstwie nie uznaje się związków partnerskich. Wciąż nie wiadomo w oparciu o jakie kryteria Straż Granicza będzie badać sytuację cudzoziemca na granicy, podróżującego ze swoim partnerem, obywatelem UE” – mówi prawniczka Fundacji Karolina Rusiłowicz.

Zgodnie z art. 3(2) dyrektywy 2004/38/WE, w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, Polska powinna ułatwić wjazd partnera pozostającego w stałym, należycie poświadczonym, związku z obywatelem UE. W tym celu zobowiązana jest do szczegółowej analizy osobistych okoliczności związanych z wjazdem i w przypadku odmowy wjazdu należycie ją uzasadnić. Z samego przepisu dyrektywy nie wynika jednak jasno, na czym to ułatwienie ma polegać. I dlatego, zwłaszcza w sytuacji braku przepisów krajowych, potrzebna jest wykładnia prawa przedstawiona przez Trybunał Sprawiedliwości UE.

HFPC prowadzi już jedną sprawę dotyczącą tej samej kwestii. WSA w Warszawie uchylił decyzję Straży Granicznej wydaną wobec obywatela Dominikany, S.V. Podobnie, w opinii HFPC nie jest jasne, czy w pewnych przypadkach Straż Graniczna może na wjazd partnera obywatela UE zezwolić, a nie tylko uzasadnić odmowę.

„Oczywiście sytuacja taka jak w tej sprawie nie miałaby miejsca, gdyby Polska uznała związki partnerskie za równoważne małżeństwom i w ten sposób nie tworzyła nieuzasadnionych barier w przemieszczaniu się par pozostających w związkach partnerskich” – wskazuje dr Dorota Pudzianowska z HFPC.

W postępowaniu przed WSA skarżącego cudzoziemca reprezentował pro bono mec. Marcin Górski z kancelarii Tataj, Górski Adwokaci.

Więcej informacji o sprawie dostępnych jest tutaj.