Przypominamy, że 14 kwietnia 2021 r. Komitet ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zarekomendował Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy odrzucenie listy kandydatów zaproponowanych przez polski rząd. Komitet wskazał, iż krajowa procedura w sprawie wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka nie czyni zadość standardom wymaganym przez Zgromadzenie Parlamentarne oraz Komitet Ministrów Rady Europy. Tożsame zastrzeżenie podnosiły Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Rada Radców Prawnych w pismach kierowanych w tej sprawie m.in. do polskiego Ministra Spraw Zagranicznych czy Doradczego Panelu Ekspertów Rady Europy do spraw wyłonienia kandydatów na wybór na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka i Krajowa Izba Radców Prawnych starały się monitorować krajową procedurę wyboru kandydatów sędziego ETPC. Możliwość obserwacji była jednak ograniczona, ponieważ Ministerstwo Spraw Zagranicznych uznało, że procedura krajowa powinna być tajna. Nie poznaliśmy np. pełnej listy kandydatów, oprócz tych, którzy sami się ujawnili. W ramach monitoringu mieliśmy jednak dostęp do dokumentów procedowanych w ramach konkursu.
W związku z odrzuceniem listy przez ZPRE, Polska będzie musiała przeprowadzić procedurę selekcji kandydatów ponownie.
KALENDARIUM:
- 21 lutego 2020 r. – Sekretarz Generalny Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy wystosował pismo, w którym Polska została zaproszona do przedstawienia listy trzech kandydatów na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do dnia 8 marca 2021 r.
- 21 maja 2020 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały pismo do Ministra Spraw Zagranicznych, w którym zawarte zostały uwagi i rekomendacje dotyczące polskiej procedury ws. wyłonienia listy kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 30 czerwca 2020 r. – Ministerstwo Spraw Zagranicznych wystosowało odpowiedź na ww. pismo wskazując jednak, iż nie przewiduje wprowadzania merytorycznych zmian w obowiązującym zarządzeniu nr 1 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 stycznia 2012 r. w sprawie powołania zespołu do spraw wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- Zarządzeniem MSZ nr 31 z dnia 2 października 2020 r. doszło do zmian w ww. regulacji, nazwanie których wyłączną aktualizacją zawartego w zarządzeniu nazewnictwa, stosownie do aktualnej struktury organizacyjnej, jest zdaniem Fundacji wysoce kontrowersyjne.
- 9 października 2020 r. – Ministerstwo Spraw Zagranicznych ogłosiło konkurs na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a kandydaci mogą przesyłać swoje zgłoszenia do dnia 6 listopada br.
- 20 listopada 2020 r. – na zaproszenie MSZ, doszło do spotkania przedstawicieli Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka – dr. Piotra Kładocznego oraz adw. Marcina Wolnego z dwojgiem członków Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
- 4 grudnia 2020 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystosowała do Ministra Spraw Zagranicznych wniosek o udostępnienie informacji publicznej w zakresie prac prowadzonych przez Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. o przesłanie kopii protokołu z posiedzenia Zespołu z dnia 2 grudnia 2020 r. – w wersji zanonimizowanej, w razie zidentyfikowania takiej konieczności przez MSZ).
- 16 grudnia 2020 r. – odpowiedź MSZ zawierająca m.in. finalną listę pytań zadanych kandydatom, zanonimizowaną kopię protokołu z posiedzenia Zespołu z dnia 2 grudnia 2020 r., zanonimizowana kopię listów przesłanych kandydatom, którzy dostali się na listę przesłaną Panelowi Doradczemu RE oraz tym, którzy nie zostali na nią zakwalifikowani.
- Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały w dniu 21 grudnia br. pismo do Doradczego Panelu Ekspertów Rady Europy do spraw wyłonienia kandydatów na wybór na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w którym wyraziły swoje zastrzeżenia względem rzeczonego postępowania.
- 31 marca 2021 br. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych skierowały do Komitetu ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka pismo wskazujące na nieprawidłowości w procedurze krajowej.
- 14 kwietnia b.r. Komitetu ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka rekomenduje odrzucenie listy przez Zgromadzenie Parlamentarne rady Europy.
- 19 kwietnia b.r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy ostatecznie w całości odrzuciło polską listę kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Wystąpienie do MSZ z sugestiami dotyczącymi transparentności procedury krajowej znajduje się tutaj.
