Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wydał decyzję umarzającą w całości postępowanie w sprawie L. – cudzoziemki objętej ochroną międzynarodową w Niderlandach, w stosunku do której polski organ wydał decyzję zobowiązującą do powrotu do Syrii i zakazującą wjazdu na obszar strefy Schengen na okres 3 lat.
L., obywatelka Syrii, przybyła do Polski pod koniec kwietnia 2022 r. przekraczając w tym celu granicę polsko-białoruską. W wyniku uznania jej pobytu w Polsce za nielegalny, z uwagi na brak posiadania ważnego dokumentu uprawniającego wjazd i pobyt, Komendant Placówki Straży Granicznej w Czeremsze wydał decyzję zobowiązującą cudzoziemkę do powrotu do państwa pochodzenia.
Organ uzasadniał swoją decyzję również faktem funkcjonowania w Systemie Informacyjnym Schengen wpisu oznaczającego L. jako osobę niepożądaną na terytorium Polski. Co jednak istotne, wpis został zamieszczony w systemie w wyniku jednego z pushbacków doświadczonych wcześniej przez cudzoziemkę na mocy art. 303b ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, zawracającego ją do linii granicy z Białorusią oraz zakazującego wjazdu na terytorium Schengen na okres 3 lat.
Decyzja w sprawie L. została zaskarżona, docierając poprzez kolejne instancje aż do rozstrzygnięcia przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (sygn. II OSK 2600/23), który uchylił wyrok WSA (sygn. IV SA/Wa 1059/23) oraz poprzedzającą go decyzję Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców, przekazując ostatniemu z nich sprawę do ponownego rozpatrzenia.
W międzyczasie nie uwzględniono zasadniczej zmiany okoliczności, w postaci uzyskania przez L. statusu ochrony uzupełniającej na terytorium Królestwa Niderlandów, gwarantującego jej dokument pobytowy, którego ważność rozpoczęła bieg już w listopadzie 2022 r., a więc przed wydaniem pierwszej z decyzji Szefa Urzędu oraz wyroków sądów administracyjnych.
Art. 303 ust. 1 pkt 7 ustawy o cudzoziemcach przewiduje okoliczność posiadania tego rodzaju podstawy pobytu jako wyłączającej możliwość wydania decyzji zobowiązującej do powrotu, w związku z czym Szef Urzędu uchylił zaskarżoną decyzję oraz umorzył całość postępowania.
Trójinstancyjne postępowanie doprowadziło zatem w ostateczności do zmiany decyzji SG nakazującej L. powrót do Syrii oraz zakazującej jej wjazdu na obszar strefy Schengen, podczas gdy jej potrzeba uzyskania ochrony międzynarodowej została uznana w niderlandzkiej procedurze azylowej.
L. reprezentowała adw. Ewa Ostaszewska-Żuk, współpracująca z HFPC.
Decyzja nie jest ostateczna.