Sąd zadecydował, że prokuratura musi zająć się sprawą dokonanego przez Straż Graniczną pushbacku, czyli zawrócenia na Białoruś Afgańczyka wypisanego ze szpitala.
W czerwcu 2024 r. do Fundacji o pomoc prawną zwrócił się obywatel Afganistanu, znajdujący się w szpitalu nieopodal granicy z Białorusią. Trafił tam po pobiciu do nieprzytomności przez umundurowanych mężczyzn po polskiej stronie zapory granicznej. Poprosił o pomoc w ustaleniu sprawców i pociągnięciu ich do odpowiedzialności.
Po wypisaniu ze szpitala, Afgańczyk został zabrany przez funkcjonariuszy Straży Granicznej i najprawdopodobniej wkrótce po tym wypchnięty na Białoruś przez tzw. zieloną granicę. Pełnomocniczce, prawniczce HFPC, nie udzielono informacji o podstawie zatrzymania cudzoziemca, wypchnięcia na Białoruś, ani jego dalszych losach. W związku z dokonaniem nieudokumentowanego zawrócenia na Białoruś osoby pokrzywdzonej pobiciem, złożyliśmy zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa – zarówno w sprawie pobicia, jak i pushbackowania mężczyzny.
Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie nieudokumentowanego zawrócenia Afgańczyka na Białoruś. 29 maja 2025 r. Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim postanowieniem o sygn. VII Kp 200/24 uwzględnił zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa i nakazał prokuraturze przeprowadzenie czynności dowodowych i ustalenie okoliczności tzw. „pushbacku”.
W sprawie pobicia cudzoziemca również odmówiono wszczęcia śledztwa, postanowienie nie jest jeszcze prawomocne.
W ocenie Fundacji, postanowienie Sądu powinno doprowadzić do zbadania, czy wywózki do linii granicy, odbywające się w sposób nieudokumentowany i pozbawiające cudzoziemców wszelkich praw, mogą stanowić przestępstwo niedopełnienia obowiązków lub nadużycia uprawnień przez funkcjonariuszy (art. 231 kk.) lub inne przestępstwo z kodeksu karnego. Przypominamy, że nieudokumentowane zawrócenie cudzoziemca na Białoruś na podstawie tzw. Rozporządzenia Granicznego, zostało wielokrotnie ocenione przez polskie sądy administracyjne jako bezprawne. Wobec cudzoziemca, przebywającego na terytorium Polski, powinny zostać wszczęte procedury wynikające z ustaw i prawa międzynarodowego.
