Liczba uchodźców w UE znów wysoka, a w Polsce najniższa od 20 lat
Należy zwrócić uwagę, że w 2019 r. w Unii Europejskiej – po raz pierwszy od 2015 r. – ponownie odnotowano wzrost liczby wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej, a kwestia azylu – jak wskazuje EASO – pozostaje jednym z najważniejszych priorytetów w polityce UE. Jednocześnie jednak, liczba osób objętych wnioskami o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce w 2019 r. była najniższą od 20 lat[3]. W ocenie HFPC, na tę sytuację wpływa problem z dostępem do procedury tj. ograniczaniem możliwości złożenia wniosków o ochronę międzynarodową w Polsce. W sprawozdaniu rocznym EASO także wskazuje, że o tzw. odbijaniu uchodźców na przejściu granicznym w Terespolu donosiło wiele źródeł, podobnie jak w roku poprzednim. Fundacja Helsińska również wielokrotnie zwracała uwagę na ten problem, w tym także w swoim raporcie z 2019 r. Jednakże pomimo korzystnych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, praktyka władz w tym obszarze nie uległa zmianie. HFPC czeka nadal na rozstrzygnięcie skarg w tym przedmiocie złożonych do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
W Polsce detencja małoletnich cudzoziemców oraz ofiar tortur jest nadal problemem
EASO wskazał także, że detencja małoletnich cudzoziemców tj. pozbawianie ich wolności z uwagi na status migracyjny, jak i identyfikacja ofiar tortur jest nadal problemem. Jak zaznaczył w swoim sprawozdaniu, Komitet ONZ przeciwko Torturom (CAT) zauważył potrzebę poprawnej identyfikacji ofiar tortur w Polsce. HFPC także wskazywała na ten problem.
Pomimo rekordowo niskiej liczby uchodźców w Polsce, nadal część z nich trafia do strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców, co szczególnie bulwersuje, gdy mamy do czynienia z małoletnimi, jak i ofiarami przemocy. Na przestrzeni dwóch ostatnich lat Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał aż trzy wyroki w sprawach polskich, w których stwierdził, że detencja małoletnich cudzoziemców naruszała ich prawo do życia rodzinnego – mówi Daniel Witko, prawnik HFPC.
Sprawozdanie zawiera także inne istotne informacje dotyczące polskiego sytemu azylowego, w tym w obszarze świadczeń socjalnych czy opieki medycznej. Raport przede wszystkim jednak w sposób kompleksowy opisuje trendy azylowe w UE.
[1] EASO, Sprawozdanie EASO na temat azylu za 2020 r., dostępne pod adresem: https://www.easo.europa.eu/sites/default/files/EASO-Asylum-Report-2020.pdf
[2] AIDA, The Asylum Information Database, Country Report: Poland—2019 Update, European Commission for Refugees and Exiles.
[3] Według danych Urzędu do Spraw Cudzoziemców wyniosła 4095 osób, a według danych EASO 4070 osób.
