19 maja 2023 r. Europejska Rada ds. Uchodźców i Wypędzonych (ECRE) wydała wspólne oświadczenie organizacji pozarządowych skierowane do Komisji Europejskiej, apelując o przedłużenie tymczasowej ochrony dla uchodzących z Ukrainy do marca 2025 roku. HFPC dołączyła do tego apelu.
Obecnie uchodźcy z Ukrainy mogą korzystać na terytorium UE z tymczasowej ochrony, która została uruchomiona 4 marca 2022 r. na mocy dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony (Temporary Protection Directive TPD). Dyrektywa TPD początkowo została ustanowiona na okres jednego roku, a następnie przedłużona do 4 marca 2024 roku. Od początku obowiązywania dyrektywy, objęła ona swoim działaniem prawie 5 milionów obywatelek i obywateli Ukrainy. Jak stwierdza ECRE, tymczasowa ochrona zapewniła bezprecedensową, szybką i skuteczną odpowiedź na przesiedlenie milionów osób z Ukrainy.
Wobec braku perspektyw na poprawę sytuacji w Ukrainie przedłużenie ochrony tymczasowej do pełnych trzech lat jest w ocenie organizacji pozarządowych konieczne do zapewnienia realizacji pełni praw osób, które opuściły Ukrainę. Krok ten zapewni większe bezpieczeństwo uchodzącym z Ukrainy, a także pozwoli krajom członkowskim Unii Europejskiej na przygotowanie oraz wdrożenie dalszych rozwiązań. Rozszerzenie czasu obowiązywania dyrektywy TPD pomoże unikać sytuacji, w których państwa członkowskie uciekną się przykładowo do stosowania przymusowych powrotów wobec obywatelek i obywateli Ukrainy.
Przedłużenie okresu obowiązywania ochrony tymczasowej pozwoli też na utrzymanie wspólnej reakcji państw Unii Europejskiej wobec trudnej sytuacji obywateli Ukrainy spowodowanej wybuchem wojny.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka podpisała się pod oświadczeniem ECRE w nadziei, że przedłużenie ochrony zapewni osobom uchodzącym z Ukrainy pewność co do dalszej sytuacji prawnej i przyczyni się do realizacji ich praw.
