Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w sprawie klientki HFPC – uchodźczyni z Czeczenii – która na granicy w Terespolu próbowała złożyć wniosek o ochronę międzynarodową. Straż Graniczna go jednak nie przyjęła i wydała decyzję o odmowie wjazdu do Polski wyłącznie na podstawie notatki służbowej sporządzonej przez funkcjonariusza.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił tę decyzję. WSA stwierdził, że sama notatka służbowa, mówiąca o tym, że cudzoziemiec chce wjechać do Polski w celach zarobkowych, jest niewystarczającym dowodem do stwierdzenia motywu wjazdu. WSA orzekł, że w takich sytuacjach musi zostać sporządzony protokół, pod którym znajdzie się podpis cudzoziemki, co będzie stanowić potwierdzenie prawdziwości informacji zawartych w dokumencie.
Od tego wyroku skargę kasacyjną wniósł Komendant Główny SG.
W dzisiejszym wyroku NSA stwierdził, że w ramach postępowania dotyczącego odmowy wjazdu powinien być sporządzony protokół, w którym cudzoziemka własnoręcznie potwierdziłaby treść rozmowy z funkcjonariuszem SG na granicy. Dopiero na podstawie takiego protokołu można
by stwierdzić, czy chciała złożyć wniosek o udzielenie jej ochrony czy nie. NSA stwierdził także, że biorąc pod uwagę okoliczności sprawy (wielokrotne próby wjazdu do Polski, deklaracja chęci ubiegania się o ochronę międzynarodową zawarta w odwołaniu od decyzji o odmowie wjazdu), Straż Graniczna nie mogła uznać, że w sprawie nie ma wątpliwości co do celu wjazdu cudzoziemki do Polski i że był to cel ekonomiczny.
„Bardzo nas cieszy ten wyrok i liczymy, że ostatecznie wpłynie on na praktykę działania funkcjonariuszy Straży Granicznej w Terespolu. Mamy nadzieję, że wnioski cudzoziemców o udzielenie ochrony międzynarodowej będą odpowiednio dokumentowane i przyjmowane” – mówi Daniel Witko, prawnik reprezentujący HFPC przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
HFPC wielokrotnie alarmowała o sytuacji na przejściu granicznym Brześć-Terespol i podkreślała, że pogranicznicy nie przestrzegają prawa i procedur dotyczących przyjmowania od cudzoziemców wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Do NSA do chwili obecnej wpłynęły jeszcze 4 skargi kasacyjne dotyczące klientów HFPC, obywateli Tadżykistanu, którym SG odmówiła wjazdu na przejściu granicznym w Medyce. Termin tych rozpraw nie został jeszcze wyznaczony.
HFPC przystąpiła do sprawy przez WSA jako organizacja społeczna, zaś cudzoziemka była reprezentowana pro bono przez r. pr. Jacka Białasa.
