Troje obywateli Syrii wielokrotnie próbowało złożyć na przejściu granicznym w Terespolu wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej, jednak Straż Graniczna odsyłała ich z powrotem na Białoruś.
Nastąpiło to także, pomimo wiążącego zarządzenia tymczasowego ETPC, nakazującego umożliwienie cudzoziemcom wjazdu do Polski.
Podobnie jak we wcześniejszym wyroku w sprawie M.K. i Inni p. Polsce ETPC stwierdził naruszenie szeregu przepisów Konwencji:
- 3, nakazującego ochronę przed torturami oraz nieludzkim lub poniżającym traktowaniem z uwagi na ryzyko, że ich wnioski o azyl na Białorusi nie rozstaną poprawnie rozpatrzone, a tym samym istniało ryzyko wydania skarżących przez Białoruś do Syrii; polskie władze złamały ten przepis przez wielokrotne odmówienie odebrania wniosku o ochronę międzynarodową.
- 4 Protokołu nr 4, zakazującego zbiorowego wydalania cudzoziemców, polegało to na tym, że co prawda uchodźcom wydawano indywidualne decyzje o odmowie wjazdu, jednak władze zignorowały składane przez nich wnioski o udzielenie ochrony nie zbadały ich indywidualnej sytuacji.
- 13 w zw. z art. 4 Protokołu nr 4 oraz art. 3 Konwencji, czyli brak zapewnienia skutecznego środka odwoławczego, ponieważ decyzja o odmowie wjazdu była natychmiast wykonalna, niezależnie od złożonego odwołania do Komendanta Głównego Straży Granicznej i prowadzi do natychmiastowego zawrócenia cudzoziemca z granicy Polski.
- 34 Konwencji w zw. z art. 39 Regulaminu Trybunału, czyli zignorowania przez polskie władze wydanego przez Trybunał środka tymczasowego zakazującego zawrócenia skarżących na Białoruś oraz przyjęcia składanych przez skarżących wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Wyrok ten potwierdza, że sytuacja na granicy miała charakter systemowy i była wyrazem świadomej polityki władz, naruszającej zobowiązania prawnomiędzynarodowe
– powiedziała Marta Górczyńska, prawniczka HFPC, która udzielała cudzoziemcom pomocy prawnej.
Pomimo, iż wcześniejszy wyrok w analogicznej sprawie – M.K. i Inni p. Polsce – stał się ostateczny, praktyka na granicy nie zmieniła się, władze też nie przedstawiły swojego stanowiska merytorycznego w postępowaniu w sprawie wykonania tego wyroku
– powiedział mec. Jacek Białas, prawnik HFPC reprezentujący skarżących w postępowaniu przez ETPC.
Wydaje się, że biorąc pod uwagę ogólne podejście obecnego rządu polskiego w stosunku do orzeczeń sądów europejskich, także w tym wypadku nie będzie on chciał go wykonać, na co wskazuje szereg wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Wyrok znajduje się tutaj
Komunikat w sprawie wyrok M.K. i Inni p. Polsce znajduje się tutaj
