W grudniu 2020 r. ogólna liczba zakażeń SARS-CoV2 pośród osób pozbawionych wolności przekroczyła 400 przypadków. Dla porównania, do połowy października 2020 r. we wszystkich jednostkach penitencjarnych odnotowano zaledwie 56 przypadków koronawirusa, z czego do 18 zakażeń doszło w jednostkach penitencjarnych. Oznacza to, że Służba Więzienna nie jest stanie wskazać liczby wewnątrz więziennych zakażeń.
Budzi to znaczne zaniepokojenie, bowiem może wskazywać na utracenie kontroli nad rozrostem epidemii wewnątrz jednostek penitencjarnych – wskazuje M. Wolny.
Znacznie gorzej wygląda za to sytuacja związana z zakażeniami wśród pracowników więziennictwa. Z poziomu 207 zakażeń pośród funkcjonariuszy i pracowników cywilnych Służby Więziennej odnotowanych do października 2020 r., liczba zakażeń w tej populacji wzrosła do 3119 przypadków na początku grudnia.
Oznaczałoby to, że zakażenie koronawirusem przeszedł więcej niż co dziesiąty pracownik więziennictwa – dodaje Marcin Wolny.
Dane te są szczególnie niepokojące, w kontekście procedowanej obecnie przez Sejm ustawy dotyczącej opieki medycznej w jednostkach penitencjarnych. Ustawa ta obniża standard funkcjonowania systemu opieki medycznej dla osób pozbawionych wolności, pozwalając m.in. na prowadzenie leczenia bez fizycznego kontaktu z pacjentem. Dodatkowo przyjęta ustawa umożliwi Dyrektorowi Generalnemu Służby Więziennej zmianę przeznaczenie szpitali więziennych.
Trudno pomysłów tych nie odebrać, jako próbę dostosowania systemu więziennej opieki zdrowotnej do wymogów pandemii, a przy tym jako dowód na pogorszającą się sytuację systemu opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności – dodaje M. Wolny.
HFPC wskazała na konieczność dalszego zmniejszania liczby osób pozbawionych wolności (od początku pandemii liczba ta zmalała o 7500 osób), poprzez stosowanie środków alternatywnych względem kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania, liberalizację podstaw do stosowania przerwy w karze ze względów epidemicznych, a nawet wprowadzenie amnestii dla sprawców drobnych przestępstw.
Niekontrolowany rozrost pandemii w jednostkach penitencjarnych może stanowić zagrożenie również dla powszechnego systemu opieki zdrowotnej. Należy temu radykalnie przeciwdziałać już dzisiaj, stosując nadzwyczajne środki – podkreśla Marcin Wolny.
