Zapraszamy na kolejną Debatę Helsińską, pt. “Tajne więzienia, tajne postępowanie, jawna (nie)odpowiedzialność – czego nadal nie wiemy o więzieniach CIA w Polsce?”
Debata odbędzie się 20 stycznia 2020 r. w godzinach 18.00-20.00, w Marzycielach i Rzemieślnikach. Domu Innowacji Społecznych, przy ulicy Brackiej 25 w Warszawie.
W debacie udział wezmą:
- dr hab. Adam Bodnar – Rzecznik Praw Obywatelskich, który w HFPC jako szef działu prawnego zainicjował i nadzorował m.in. Obserwatorium działalności CIA na terytorium RP
- dr hab. Agnieszka Bieńczyk–Missala – wykładowczyni w Katedrze Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW
- adw. Mikołaj Pietrzak – Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, pełnomocnik w postępowaniach przed ETPC i MTK w sprawach związanych z działaniem tajnych więzień CIA
- adw. Maria Radziejowska – przewodnicząca Sekcji Praw Człowieka przy ORA w Warszawie, pełnomocniczka w postępowaniu przed MTK
Dyskusję poprowadzi red. Łukasz Lipiński – Redaktor naczelny Polityka.pl i Zastępca Redaktora Naczelnego tygodnika „Polityka”.
Debata organizowana jest niemalże 5 lat po ostatecznym zakończeniu postępowań dotyczących tajnych więzień CIA przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Pomimo, że od prawomocności wyroku ETPC upłynęło tyle czasu, nadal nie może on zostać uznany za wykonany przez polskie władze. Chociaż dotychczas wypłacono obu mężczyznom odszkodowania, polskie postępowanie karne nadal pozostaje niezakończone. Ponadto, nie podjęto żadnych działań o charakterze generalnym (np. zmiana prawa), które służyłyby przeciwdziałaniu podobnym naruszeniom w przyszłości.
Sprawa tajnych więzień CIA w Polsce po raz kolejny przyciągnęła uwagę międzynarodową w związku z postępowaniem prowadzonym przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym. W grudniu 2019 r. Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze rozpoznając apelację od orzeczenia o nierozpoczęciu międzynarodowego postępowania karnego w sprawie wojny w Afganistanie, stwierdził, że ofiarom tej wojny nie przysługuje prawo do odwołania od tego orzeczenia.
Podczas debaty zastanowimy się, jakie znaczenie dla polityki międzynarodowej miało ujawnienie informacji o tajnych więzieniach CIA na terenie Europy i jaka była odpowiedź społeczności międzynarodowej na poczynione ustalenia. Uczestnicy debaty spróbują również odpowiedzieć na pytanie, czy ujawnienie tych informacji zmieniło coś w podejściu polskich władz i polskiego społeczeństwa do tortur i środków stosowanych w związku ze współczesnymi konfliktami międzynarodowymi oraz czy mamy pewność, że taka sytuacja nie powtórzy się w przyszłości. Debata będzie również okazją do zadania pytania czy międzynarodowe trybunały mogą zapewnić efektywną odpowiedzialność państw za program tajnych więzień CIA i wyznaczyć standardy, które skutecznie zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.
