Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu uniewinniający ,,Blogera z Mosiny” od popełnienia zniesławienia. Postępowanie w tej sprawie zostało wznowione na podstawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wyrok SN jest prawomocny.
Wpis na blogu i odpowiedzialność za zniesławienie
Łukasz Kasprowicz od 2008 roku prowadził blog, w którym krytykował działania burmistrz Mosiny (woj. wielkopolskie) Zofii Springer. Polityczka oskarżyła go o zniesławienie (artykuł 212 Kodeksu karnego). W 2011 roku Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto skazał Łukasza Kasprowicza na 10 miesięcy nieodpłatnej pracy, nawiązkę w wysokości 500 zł, zakaz wykonywania zawodu dziennikarza przez rok i przeprosiny. Wyrok uchylił Sąd Okręgowy w Poznaniu, umarzając postępowanie ze względu na znikomą szkodliwość czynu. Sąd Najwyższy uwzględnił jednak kasacje pełnomocnika oskarżycielki i dwukrotnie skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Ostatecznie w styczniu 2014 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu umorzył warunkowo postępowanie na rok i orzekł wobec Łukasza Kasprowicza obowiązek świadczenia pieniężnego na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.
Sprawa trafia przed ETPC
Helsińska Fundacja Praw Człowieka zaskarżyła decyzję do ETPC, wskazując na naruszenie w sprawie artykułu 10 Konwencji (swoboda wypowiedzi). W 2020 r. Trybunał po tym, jak rząd polski przyznał się do naruszenia swobody wypowiedzi i zobowiązał się do wypłacenia Kasprowiczowi 3 tys. euro, zdecydował o skreśleniu sprawy z listy.
Wznowienie postępowania w kraju
Przy wsparciu pro bono mec. Artura Pietryki i kancelarii Wardyński i Wspólnicy, postępowanie w kraju zostało wznowione. Dnia 15 września 2020 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu na podstawie art. 540 § 3 k.p.k. wznowił postępowanie i uniewinnił Łukasza Kasprowicza. Wyrok ten został zaskarżony przez pełnomocnika oskarżycielki prywatnej.
Wyrok SN
16 kwietnia 2021 r. Sąd Najwyższy zdecydował o utrzymaniu wyroku w mocy. Sąd Najwyższy nie podzielił zarzutu pełnomocnika oskarżycielki prywatnej, jakoby skreślenie sprawy z listy przez ETPC na podstawie przyjęcia deklaracji jednostronnej rządu polskiego nie stanowiło rozstrzygnięcia organu międzynarodowego w rozumieniu art. 540 § 3 k.p.k. Sąd Najwyższy przychylił się natomiast do stanowiska, że było to rozstrzygnięcie merytoryczne, ponieważ nastąpiło na skutek wyraźnego przyznania naruszenia art. 10 Konwencji. Ponadto Sąd Najwyższy odrzucił twierdzenie pełnomocnika oskarżycielki prywatnej, że rozstrzygnięcie Trybunału nie było „nowym faktem lub dowodem” w rozumieniu art. 547 § 3 k.p.k. Sąd Najwyższy przychylił się zatem do twierdzenia, że czyn Łukasza Kasprowicza nie stanowił zniesławienia i utrzymał w mocy wyrok uniewinniający. Tym samym, po 10 latach od ogłoszenia skazującego wyroku w sądzie I instancji, Bloger z Mosiny został prawomocnie uniewinniony.
„Wyrok SN jest dobrą wiadomością dla wszystkich osób, których sprawy ETPC załatwił w drodze przyjęcia deklaracji jednostronnej polskiego rządu. Rozstrzygnięcie to potwierdza, że także w takich w przypadkach możliwe jest wznowienie postępowania karnego w kraju” – komentuje Dominika Bychawska-Siniarska, która wraz z adw. Arturem Pietryką reprezentowała Łukasza Kasprowicza przed ETPC.
***
Helsińska Fundacja Praw Człowieka jest zaangażowana w sprawę Łukasza Kasprowicza od momentu wniesienia prywatnego aktu oskarżenia o zniesławienie. Fundacja pragnie podziękować mec. Arturowi Pietryce, mec. Łukaszowi Lasek oraz mec. Aleksandrze Połatyńskiej z kancelarii Wardyński i Wspólnicy za zaangażowanie pro bono w sprawie.
