Efektywne ściganie zbrodni międzynarodowych w Polsce: konieczne zmiany w polskim systemie prawnym i w podejściu do międzynarodowego prawa karnego 

Efektywne ściganie zbrodni międzynarodowych w Polsce: konieczne zmiany w polskim systemie prawnym i w podejściu do międzynarodowego prawa karnego
Kategoria publikacji:
Opinia
Data publikacji:
2024
Autor / autorzy:
Opinia przygotowana na zlecenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka przez zespół ekspertek w dziedzinie międzynarodowego prawa karnego:
dr hab. Patrycja Grzebyk, prof. UW – Uniwersytet Warszawski
dr Kaja Kowalczewska – Uniwersytet Wrocławski
dr hab. Karolina Kremens, prof. UWr – Uniwersytet Wrocławski
prof. dr hab. Hanna Kuczyńska – Polska Akademia Nauk
dr hab. Karolina Wierczyńska, prof. INP PAN – Polska Akademia Nauk
 

Ściganie zbrodni międzynarodowych przez Polskę̨ jest nie tylko prawnie wymagane, ale także korzystne z punktu widzenia bezpieczeństwa, sprawiedliwości i pozycji międzynarodowej kraju. W chwili obecnej, za stworzeniem efektywnego systemu ścigania zbrodni międzynarodowych przemawia także przebywanie na terytorium Polski wielu osób pokrzywdzonych zbrodniami międzynarodowymi popełnianymi przez Rosję na terenie Ukrainy. To ważne, żeby Polska wyraziła brak akceptacji dla bezkarności sprawców tych zbrodni.

 

Niniejsza opinia identyfikuje następujące obszary tematyczne, w ramach których polski system prawny powinien zostać dostosowany do wymagań płynących z prawa międzynarodowego:

  • podejście do międzynarodowego prawa karnego,
  • zakres i sposób penalizacji zbrodni międzynarodowych w polskim prawie karnym,
  • kwestie procesowe i podstawa do ścigania zbrodni międzynarodowych popełnionych poza terytorium RP w postaci zasady jurysdykcji uniwersalnej,
  • kwestie strukturalne i organizacyjne (utworzenie wyspecjalizowanych jednostek ds. ścigania zbrodni międzynarodowych),
  • rola i zaangażowanie w dokumentację zbrodni międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Dokument proponuje także szereg rozwiązań, które pomogą usprawnić proces ścigania zbrodni międzynarodowych w Polsce.