Ognisko koronawirusa w zakładzie karnym w Garbalinie. Interwencja HFPC | Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Choroba może bowiem zintensyfikować normalne cierpienie związane z pozbawieniem wolności w taki sposób, że przybierze ono formę „nieludzkiego i/lub poniżającego traktowania”. Tym samym, na podstawie art. 3 Konwencji oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (np. sprawa Selmouni p. Francji), należy uznać, iż konieczne jest zapewnienie przez państwo wymaganej opieki medycznej osadzonym.

Dlatego Fundacja w ww. piśmie poprosiła o wskazanie informacji dotyczących: stanu zaludnienia w ZK Garbalinie, aktualnej sytuacji epidemiologicznej panującej w jednostce (ze szczególnym wskazaniem liczby osadzonych objętych izolacją oraz przebywających w szpitalach zewnętrznych, a także funkcjonariuszy Służby Więziennej zakażonych koronawirusem), liczby testów wykonanych w jednostce pomiędzy styczniem a marcem 2021 r., liczby osób zakażonych koronawirusem pomiędzy styczniem a marcem 2021 r. (z podziałem na osadzonych oraz funkcjonariuszy), ewentualnych zmian w funkcjonowaniu zakładu karnego bądź wewnętrznych regulacji w zw. z wybuchem ogniska COVID–19, specjalnej procedury w zakresie postępowania z osadzonymi zakażonymi koronawirusem, działań wyjaśniających podjętych w zw. z wybuchem ogniska COVID–19 oraz działań podjętych w celu zapobiegnięcia powtórzeniu się takiej sytuacji.

30 marca 2021 r. Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w Łodzi, płk Waldemar Miksa, skierował do HFPC odpowiedź w ww. zakresie.

Wskazał w niej, że w dniu 29.03.2021 r. w ZK w Garbalinie przebywało 743 osadzonych, z czego dwóch znajdowało się w izolacji w warunkach ambulatoryjnych z powodu zakażenia COVID–19 (dodatkowo, w warunkach domowych w izolacji przebywało dwóch funkcjonariuszy Służby Więziennej). Pomiędzy 1 stycznia, a 1 marca br., w tamtejszej jednostce penitencjarnej przeprowadzono 158 testów na zakażenie koronawirusem wśród osadzonych oraz kolejne 36 wśród funkcjonariuszy SW. W sumie, we wskazanym okresie, z powodu zakażenia koronawirusem, objętych izolacją było 98 osadzonych oraz 11 funkcjonariuszy.

Dyrektor poinformował również, iż w związku z zaistniałą sytuacją, dwa oddziały mieszkalne w ZK w Garbalinie zostały przekształcone w izolatoria, a na innych oddziałach wyznaczono specjalne cele, w których skazani odbywają kwarantannę oraz izolację prewencyjną (wyznaczaną na podstawie kontaktów z osobami zakażonymi).

W związku z zakażeniami w ZK w Garbalinie wprowadzono również dwie procedury wewnętrzne: „Procedura postępowania z osobami z podejrzeniem koronawirusa” oraz „Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia choroby wymagającej izolacji chorych od populacji zdrowej”. Uchwalono również „Wytyczne dotyczące kwarantanny, izolacji i nadzoru epidemiologicznego”.

Ww. działania oraz procedury były przedmiotem kontroli Powiatowej Stacji Sanitarno–Epidemiologicznej w Łęczycy, której wyniki nie wykazały żadnych nieprawidłowości.

W postępowaniu wyjaśniającym stwierdzono, iż najprawdopodobniej źródłem zakażenia było nieprawidłowe stosowanie się do reżimu sanitarnego podczas prac skazanych w hali produkcyjnej. Dyrektor ZK w Garbalinie – płk Grzegorz Tomaszewski – zwrócił się w związku z powyższym do kontrahenta z pismem wskazującym na konieczność zachowania odpowiedniego reżimu sanitarnego w hali produkcyjnej oraz prowadzenie w tym zakresie właściwego nadzoru. Problematyka ta była również przedmiotem późniejszego spotkania pomiędzy kontrahentem, a płk Tomaszewskim. Dodatkowo, Dyrektor Okręgowy Służy Więziennej w Łodzi wskazał, iż w zakresie przestrzegania zasad reżimu sanitarnego prowadzony jest monitoring osadzonych pracujących w hali, pracowników kontrahenta oraz funkcjonariuszy SW. Niestosowanie się do odpowiednich procedur ma spotykać się z reakcją przełożonych (np. w formie pisma do kontrahenta czy kar dyscyplinarnych wobec osadzonych).

W przypadku wystąpienia nowego zakażenia COVID-19 w zakładzie karnym, zgodnie z poleceniami Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, każdorazowo sprawdzane są źródło i ścieżki rozprzestrzeniania się choroby. W momencie opracowywania odpowiedzi, w Zakładzie Karnym w Garbalinie przeprowadzane było postępowanie wyjaśniające w związku ze stwierdzeniem zakażenia u jednego z osadzonych w dn. 26.03.2021 r.

Interwencja powstała w ramach projektu Covid 19 – Criminal Justice Campaign koordynowanego przez międzynarodową organizację Fair Trial International.