Fundacja zwróciła się do Prokuratora Okręgowego z prośbą o odniesienie się do zaistniałej sytuacji.
Z doniesień medialnych wynika, że 27 czerwca 2020 r., około godziny 22:00 w Kościelisku-Kiry, policjanci podejmowali czynności w związku ze zgłaszanymi kradzieżami paliwa. W trakcie działań operacyjnych, prowadzonych przez funkcjonariuszy KPP w Zakopanem, doszło do śmiertelnego postrzeleni młodego mężczyzny.
Rzecznik prasowy małopolskiej policji poinformował media, że „[p]odczas tych działań padł strzał ze strony policjanta w kierunku jednego ze sprawców kradzieży. Niestety mężczyzna został ranny i zmarł, pomimo udzielania pierwszej pomocy przez funkcjonariuszy i reanimacji prowadzonej przez załogę pogotowia ratunkowego”.
Zgodnie z publikacjami medialnymi Prokuratura Okręgowa w Krakowie prowadzi postępowanie w tej sprawie. Na miejscu zdarzenia dokonano oględzin i zabezpieczono ujawnione dowody, w tym broń służbową, z której padł strzał. Jak wynika z oświadczenia Prokuratury, zwłoki zmarłego zostały przekazane do CMUJ ZMS w Krakowie w celu przeprowadzenia sekcji.
Pismo Fundacji do Prokuratora Okręgowego w Krakowie
Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystąpiła z interwencją do Prokuratury Okręgowej w Krakowie. Skierowaliśmy do organu prośbę o odniesienie się do zaistniałej sytuacji oraz udzielenie informacji na temat toczącego się postępowania. W wystąpieniu Fundacja powołała się na gwarancje wynikające z art. 2 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, stanowiącego o prawie do życia.
HFPC podkreśla, że strony Konwencji ponoszą odpowiedzialność za wszelkie zachowania ich organów, funkcjonariuszy lub przedstawicieli, które naruszają negatywny lub pozytywny obowiązek ochrony życia.
Użycie siły (broni) przez policjanta musi pozostawać w proporcji do zaistniałej sytuacji, a zwłaszcza do charakteru i intensywności zagrożenia, którym muszą stawiać czoło funkcjonariusze – wyjaśnia Justyna Jezierska, prawniczka HFPC.
Tym samym, nie powinno ono nastąpić, jeżeli istniały inne środki obezwładnienia lub schwytania osoby uciekające – dodaje Jezierska.
W piśmie HFPC powołała się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż bardzo podobny stan faktyczny był już przedmiotem rozstrzygnięcia ETPC ws. Wasilewska i Kałucka p. Polsce. Trybunał stwierdził w niej, że funkcjonariusze strzelający do uciekającego samochodu wykroczyli poza bezwzględną konieczność użycia śmiertelnej siły – podkreśla Piotr Kubaszewski, prawnik HFPC.
W wyroku podkreślono, że jakiekolwiek użycie siły nie może przekraczać zakresu absolutnie koniecznego dla osiągnięcia jednego lub więcej dopuszczalnych przez art. 2 Konwencji celów – dodaje prawnik.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka wskazała również, że obok materialnego obowiązku powstrzymania się przed umyślnym i bezprawnym pozbawieniem życia, państwo zobowiązane jest także do wyjaśnienia każdego przypadku śmierci, która w sposób oczywisty nie wynika z przyczyn naturalnych. Ma zatem obowiązek wszechstronnego wyjaśnienia każdej sprawy, w której doszło do utraty życia przez osobę zatrzymaną.
