Przyłączamy się do apelu ukraińskich organizacji pozarządowych dotyczącego negocjacji na linii Stany Zjednoczone-Rosja w sprawie wojny w Ukrainie. Poniżej tekst oświadczenia:
My, przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego i organizacji broniących praw człowieka, zdecydowanie potępiamy negocjacje między delegacjami Federacji Rosyjskiej i Stanów Zjednoczonych w sprawie Ukrainy, które odbyły się w Arabii Saudyjskiej, a także plany utworzenia grup negocjacyjnych bez udziału Ukrainy. Wszelkie porozumienia dotyczące Ukrainy bez jej bezpośredniego udziału są nie tylko niedopuszczalne, ale także sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa międzynarodowego, suwerennością państw i prawem narodu ukraińskiego do samodzielnego decydowania o swojej przyszłości.
Zawierane w ten sposób porozumienia nie mogą prowadzić do osiągnięcia trwałego pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, tworząc dodatkowe zagrożenia dla bezpieczeństwa, gospodarki i innych państw, które będą je wspierać. Taka droga powtarza fatalny błąd popełniony przez społeczność międzynarodową podczas Układu Monachijskiego z 1938 roku, który, jak się później okazało, nie zaspokoił agresji wrogich państw i doprowadził do jeszcze bardziej niszczycielskiej wojny.
Rosja nadal prowadzi pełnoskalową wojnę przeciwko Ukrainie z naruszeniem podstawowych zasad prawa międzynarodowego, w tym zakazu użycia siły przeciwko integralności terytorialnej i niezależności politycznej jakiegokolwiek państwa zapisanego w Karcie Narodów Zjednoczonych. Zostało to uznane nie tylko przez liczne decyzje organizacji międzynarodowych, ale także przez większość krajów na świecie. Agresja popełniona przez Federację Rosyjską doprowadziła już do licznych zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i prawdopodobnego ludobójstwa narodu ukraińskiego.
Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał nakazy aresztowania Władimira Putina, Marii Lwowej-Biełowej i innych wysokich rangą rosyjskich urzędników. Jakiekolwiek negocjacje z przedstawicielami państwa, którego przywódcy są podejrzani o popełnienie najcięższych zbrodni międzynarodowych, bez jasnych mechanizmów umożliwiających postawienie winnych przed wymiarem sprawiedliwości, są nie tylko niemoralne, ale także podważają sam system międzynarodowego prawa karnego.
Bez sprawiedliwości nie będzie trwałego pokoju
Wojna rosyjsko-ukraińska trwa nie tylko z powodu roszczeń terytorialnych Rosji do Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, obwodów donieckiego, ługańskiego, zaporoskiego i chersońskiego, ale także dlatego, że Rosja systematycznie lekceważy prawie wszystkie możliwe normy prawa międzynarodowego. Jakakolwiek „ugoda” bez należytego wykorzystania mechanizmów międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości nie tylko nie zapewni trwałego pokoju, ale także wzmocni bezkarność, tworząc warunki dla przyszłej ekspansji agresji, eskalacji i nowych zbrodni.
Niewystarczająca reakcja państw i organizacji międzynarodowych na okupację Półwyspu Krymskiego i agresywne działania na wschodzie Ukrainy w 2014 roku, a także liczne przestępstwa popełnione przez wojska okupacyjne i faktyczną administrację na tych terytoriach zaszczepiły poczucie bezkarności wśród rosyjskich przywódców. To z kolei doprowadziło do pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę i masowych okrucieństw wobec ludności ukraińskiej na znacznie większą skalę. Oświadczenia o możliwości zawieszenia broni bez uwzględnienia kwestii odpowiedzialności i gwarancji bezpieczeństwa są niebezpieczne.
Rosja wykorzystywała poprzednie „porozumienia pokojowe” do przegrupowania się i przygotowania do nowych ofensyw. Od początku agresji w 2014 roku Rosja systematycznie narusza nie tylko normy prawa międzynarodowego, ale także własne zobowiązania wynikające z podpisanych umów. Nie ma powodu, by liczyć na jakiekolwiek zmiany w podejściu jej władz i oczekiwać, że będzie przestrzegać nowych porozumień.
W związku z tym każde zaprzestanie działań wojennych musi opierać się na zasadach prawa międzynarodowego, co powinno obejmować pociągnięcie do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za zbrodnie międzynarodowe.
Niedopuszczalność manipulacji politycznych dotyczących wyborów w Ukrainie
Podkreślamy niedopuszczalność ingerencji w wewnętrzne sprawy Ukrainy. Wszelkie „plany”, które przewidują przeprowadzenie wyborów w Ukrainie jako warunek wstępny jakiegokolwiek „pokojowego rozwiązania”, stanowią rażące naruszenie suwerenności Ukrainy. Żadna zewnętrzna siła nie jest uprawniona do narzucania Ukrainie decyzji politycznych, zwłaszcza w kontekście trwającej agresji i okupacji części jej terytoriów. Ponadto wybory w warunkach wojennych będą zagrażać życiu wyborców, uniemożliwią ukraińskim obrońcom prawidłowe uczestnictwo w procesie wyborczym, a w rezultacie podważą legalność jakichkolwiek władz wybranych w ten sposób.
W związku z powyższym wzywamy:
-
Państwa i inne podmioty prawa międzynarodowego do powstrzymania się od angażowania się w negocjacje bez bezpośredniego udziału Ukrainy, zgodnie z zasadą „nic o Ukrainie bez Ukrainy”.
-
Inne organizacje praw człowieka i organizacje międzynarodowe do potępienia takich negocjacji i domagania się postawienia przed sądem osób odpowiedzialnych za zbrodnie międzynarodowe.
-
Państwa członkowskie MTK do zapewnienia wykonania nakazów aresztowania osób odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, w tym Władimira Putina.
-
Rządy państw członkowskich ONZ, które przestrzegają Karty Narodów Zjednoczonych i są zainteresowane zachowaniem zasad prawa międzynarodowego, aby wzmocniły swoje wsparcie dla Ukrainy jako jedynego realnego sposobu na zakończenie wojny na uczciwych warunkach, a także wzmocniły presję sankcyjną na Rosję, w tym nałożyły dodatkowe ograniczenia na firmy współpracujące z rosyjskim przemysłem wojskowo-przemysłowym.
Podkreślamy, że sprawiedliwy i trwały pokój jest możliwy tylko poprzez przywrócenie suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy, a także poprzez nieuniknioną karę dla winnych zbrodni międzynarodowych. Wszelkie próby „pojednania” bez Ukrainy i bez sprawiedliwości dla ocalałych i ofiar są nie tylko niedopuszczalne, ale także niebezpieczne dla całego międzynarodowego porządku prawnego.
Koalicja Ukraine. 5 AM
Truth Hounds
Human Rights Centre ZMINA
Crimean Human Rights Group
Kharkiv Institute for Social Research
Organizacja pozarządowa “CrimeaSOS”
The Reckoning Project
Almenda Centre for Civic Education
Legal Advisory Group
Human Rights Centre “Diya”
NGO of People with Disabilities “Fight For Right”
Media Initiative for Human Rights
Stabilization Support Services
Organizacja pozarządowa “Crimean Process”
Organizacja pozarządowa “Ukraine Without Torture”
Organizacja pozarządowa “Blue Bird”
Organizacja pozarządowa “Human Rights Platform”
Institute of Mass Information (IMI)
Organizacja pozarządowa “Digital Security Lab”
Pylyp Orlyk Institute for Democracy
Organizacja pozarządowa “Progressive Group of Frankivtsi”
Organizacja pozarządowa “Ukrainian Institute of Media and Communication”
Organizacja pozarządowa “Detector Media”
Organizacja pozarządowa “Institute of Regional Press Development”
Ukrainian Legal Advisory Group
FREERIGHTS
Organizacja pozarządowa “Association of Relatives of Kremlin Political Prisoners”
Crimea Human Rights House
Public Holding Influence Group
Educational Human Rights House – Chernihiv
Organizacja pozarządowa “Social Action”
Organizacja pozarządowa “Institute of Regional Press Development”
Organizacja pozarządowa “Fundamental Research Support Fund”
Światowa Organizacja Przeciwko Torturom (OMCT)
Helsińska Fundacja Praw Człowieka (Polska)
