Skarga do ETPC ws. odmowy wpisania do aktu urodzenia dziecka dwóch osób tej samej płci 

18.06.2015
Skarga do ETPC ws. odmowy wpisania do aktu urodzenia dziecka dwóch osób tej samej płci

Dwie kobiety (obywatelka Polski i Wielkiej Brytanii) oraz ich dziecko złożyły skargę przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu po tym jak polskie władze odmówiły wydania polskiego aktu urodzenia dziecku. Skarżące reprezentują dr Dorota Pudzianowska z HFPC oraz adw. Joanna Miłkowska-Rębowska.

Małoletnia Maria M. urodziła się w 2011 r. w Wielkiej Brytanii. W jej brytyjskim akcie urodzenia widniała Katherine M. w rubryce „matka” (mother) oraz Zofia M. w rubryce „rodzic” (parent).

Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego (USC) w Łodzi odmówił wpisania do księgi urodzeń aktu urodzenia Marii M. Rodzice dziewczynki złożyły odwołanie do Wojewody Łódzkiego. Wojewoda utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Podobnie jak kierownik USC wojewoda uznał,  że „polski porządek prawny nie legalizuje par partnerskich, a obowiązujące przepisy utrwalają tradycyjny model rodziny”. Wojewoda stwierdził także, że dokonanie transkrypcji brytyjskiego aktu urodzenia do polskich ksiąg prowadziłoby do sprzeczności treści aktu z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP.

Kathrine M. oraz Zofia M. wniosły skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Skarga została oddalona. Naczelny Sąd Administracyjny również oddalił skargę, uznając, iż w obecnym stanie prawnym pochodzenie dziecka w Polsce ograniczone jest do modelu, w którym rodzicami są osoby różnej płci, co przesądza o braku możliwości dokonania transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia, w którym zgodnie z prawem innego państwa rodzicami dziecka są osoby tej samej płci.

W skardze do ETPC, która została złożona 16 czerwca, Katherine M. i Zofia M. zarzuciły naruszenie art. 8 Konwencji (prawo do prywatności i życia rodzinnego) oraz art. 14 (zakaz dyskryminacji).

Skarżące podnoszą w szczególności, że poprzez odmowę uznania relacji pokrewieństwa między dzieckiem a dwoma rodzicami tej samej płci zostało naruszone prawo do życia prywatnego dziecka. „Brak transkrypcji aktu urodzenia sprawia, że nie jest pewne, czy dziecko może korzystać z obywatelstwa polskiego, które zgodnie z przepisami nabywa się, gdy jedno z rodziców jest obywatelem polskim” – mówi dr Dorota Pudzianowska. „Brak transkrypcji aktu urodzenia i odmowa usankcjonowania relacji rodzic-dziecko może mieć również konsekwencje dla innych praw, takich jak możliwość dziedziczenia, czy obowiązki i prawa rodziców i dzieci we wzajemnych” – dodaje dr Dorota Pudzianowska.

Odmowa transkrypcji aktu urodzenia ma oczywisty i bezpośredni związek z faktem iż rodzicami małoletniej Marii M. są osoby tej samej płci. Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału państwa nie mają obowiązku wprowadzenia legalizacji związków osób tej samej płci. Jednak na mocy tego orzecznictwa zakazana jest dyskryminacja z powodu orientacji seksualnej.

„Transkrypcja aktu urodzenia nie wywoływałaby żadnych kontrowersji w sytuacji gdy rodzice byliby osobami różnej płci. Mamy zatem w tej sprawie do czynienia ze zróżnicowaniem praw rodziców z uwagi na to, że są osobami tej samej płci” – mówi dr Dorota Pudzianowska.