Pandemia koronawirusa wpływa na życie każdej osoby. Najbardziej zagrożeni na Ukrainie to ponad trzy miliony mieszkańców zamieszkałych w strefie konfliktu zbrojnego na wschodzie kraju. Od sześciu lat kobiety, mężczyźni i dzieci żyją w trudnych warunkach ekonomicznych, pod groźbą ostrzałów lub wypadków spowodowanych minami lądowymi.
W marcu sytuacja się pogorszyła. Według danych misji ONZ ds. monitorowania przestrzegania praw człowieka na Ukrainie, liczba ofiar wśród ludności cywilnej była najwyższa od września 2019 r. Ponadto, władze tzw. republik separatystycznych nie dopuszczają patroli specjalnej misji monitoringowej OBWE na swoje terytoria pod pretekstem walki z pandemią.
My, niżej podpisani członkowie międzynarodowej platformy CivilM+, popieramy apel Sekretarza Generalnego ONZ Antonio Guterresa o zawieszenie ognia i ochronę najbardziej narażonych. Kontynuacja działań wojennych w warunkach pandemii jest sprzeczna z podstawowymi zasadami międzynarodowego prawa humanitarnego (w szczególności „zasadą humanitaryzmu a koniecznością wojskową”).
Zawieszenie broni w Donbasie jest bezpośrednio związane nie tylko z bezpieczeństwem ludzi, ale także z dostępem do podstawowych środków higieny. W warunkach skutecznego wstrzymania ognia zniknie zagrożenie ostrzałami donieckiej stacji filtrów, która znajduje się w szarej strefie i zapewnia dostęp do bieżącej wody w miejscowościach po obu stronach linii rozgraniczenia. Dodatkowo, mieszkańcy odległych wsi będą mogli dotrzeć do studni z czystą wodą, nie ryzykując życia.
Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa, wszystkie strony konfliktu nałożyły ograniczenia na przekraczanie punktów kontrolnych. Granica państwowa z Federacją Rosyjską jest zamknięta dla wszystkich, którzy nie posiadają rosyjskiego obywatelstwa. Pomimo tych ograniczeń, nalegamy, aby wszystkim mieszkańcom został zapewniony dostęp do opieki zdrowotnej. Lekarzom muszą być zagwarantowane niezbędne środki ochronne oraz sprzęt.
Wzywamy Ukrainę, Federację Rosyjską oraz kontrolowane przez nią terytoria do:
- Ogłoszenia i przestrzegania natychmiastowego i skutecznego zawieszenia broni na Donbasie;
- Podjęcia wszelkich możliwych działań, aby uniknąć ofiar wśród ludności cywilnej po obu stronach linii rozgraniczenia;
- Zmobilizowania zasobów w celu zapewnienia opieki zdrowotnej, ochrony ludności i lekarzy w czasie pandemii.
Domagamy się również wstępu dla misji monitoringowej OBWE oraz organizacji humanitarnych na terytoria kontrolowane przez władze separatystyczne w celu niesienia pomocy ludności lokalnej. W szczególności powinien zostać zapewniony bezproblemowy dostęp dla Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża do zatrzymanych, zarówno w oficjalnych placówkach penitencjarnych, jak i w tajnych miejscach pozbawienia wolności.
Sygnatariusze:
Center for Civil Liberties, Ukraina
Centre of Public Initiatives “Ideas for Change”, Uk‘Country of Free People’, Ukraina
Kharkiv Human Rights Protection Group, Ukraina
Luhansk Oblast Human Rights Center “Alternatyva”, Ukraina
Truth Hounds, Ukraina
Ukrainian Helsinki Human Rights Union, Ukraina
“Don Women”, Rosja
“Citizen and Army”, Rosja
Human Rights Center “Memorial”, Rosja
DRA, German-Russian Exchange, Niemcy
FIDH, Francja
Helsinki Citizens’ Assembly (HCA), Francja
Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polska
MEMORIAL Deutschland, Niemcy
Międzynarodowa platforma CivilM+ powstała w 2017 roku. Zrzesza 19 organizacji pozarządowych i trzech niezależnych ekspertów z Ukrainy, Niemiec, Niderlandów, Polski, Rosji i Francji. W ramach swojej działalności CivilM+ przyczynia się do pokojowego rozwiązania konfliktu w Donbasie: informuje rządy i społeczeństwo swoich krajów o konflikcie zbrojnym we wschodniej Ukrainie i realizuje projekty na rzecz pokoju, dialogu, sprawiedliwości okresu przejściowego oraz praw człowieka.