5 czerwca br. prezydent Rzeszowa zakazał organizacji Marszu Równości w tym mieście. W związku z decyzją prezydenta, organizator marszu złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Rzeszowie. Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła w tej sprawie opinię przyjaciela sądu. 8 czerwca Sąd Okręgowy w Rzeszowie uwzględnił odwołania i uchylił decyzję Prezydenta Rzeszowa o zakazie organizacji Marszu.
23 maja 2019 r. do Urzędu Miasta Rzeszowa wpłynęło zawiadomienie o zgromadzeniu zaplanowanym na 22 czerwca 2019 r. (Marsz Równości). Decyzją z 5 czerwca br. prezydent miasta zakazał jednak organizacji zgromadzenia. Powołał się na obawę związaną z zagrożeniem życia lub zdrowia ludzi albo mienia w znacznych rozmiarach. Od tej decyzji organizator marszu złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Rzeszowie.
Włączenie się HFPC w sprawę – opinia przyjaciela sądu
W swojej opinii HFPC zwróciła uwagę na standardy konstytucyjne i międzynarodowe w zakresie wolności zgromadzeń, bezpieczeństwa, które powinno zostać zapewnione przez służby porządkowe, a także dyskryminacyjnego charakteru zakazu zgromadzenia.
W ocenie Fundacji, choć w uzasadnieniu decyzji prezydenta posłużono się argumentami mającymi wykazać, że wydanie zakazu organizacji zgromadzenia jest konieczne ze względów obiektywnych, to w istocie doprowadziło ono do przynajmniej pośredniej dyskryminacji ze względu na orientację seksualną.
„Z uwagi na to, że wolność zgromadzeń podlega ochronie konstytucyjnej i prawnomiędzynarodowej, wszelkie jej ograniczania powinny stanowić absolutny wyjątek, oceniany w świetle zasady proporcjonalności” – wskazuje Justyna Jezierska, prawniczka HFPC. „Wolność zgromadzeń gwarantuje faktyczny udział obywateli w życiu społecznym i politycznym. Jest konieczna dla wyrażenia poglądów oraz odziaływania na sferę publiczną” – dodaje.
Piotr Kubaszewski, koordynator Programu Interwencji Prawnej HFPC przypomina z kolei, że „w wyroku w sprawie Bączkowski i inni przeciwko Polsce, Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że doszło do naruszenia zakazu dyskryminacji w korzystaniu z wolności zgromadzeń – art. 14 w zw. z art. 11 Konwencji”. Sprawa dotyczyła zakazania przez Prezydenta Warszawy Parady Równości, która miała odbyć się w Warszawie w czerwcu 2005 r. „Decyzja zakazująca zgromadzenia oparta była m.in. na okolicznościach dotyczących względów bezpieczeństwa, wobec tego widoczna jest analogia z niniejszą sprawą” – dodaje.
Zakaz organizacji marszu w Rzeszowie jest kolejną sprawą związaną z wolnością zgromadzeń, w której interweniuje HFPC. W kwietniu 2019 r. wystąpiliśmy z opinią przyjaciela sądu w sprawie zakazu Marszu Równości w Gnieźnie. Natomiast w listopadzie 2018 r. sporządziliśmy opinię ws. Marszu Niepodległości w Warszawie, a w październiku 2018 r. HFPC przystąpiła do sprawy organizacji Marszu Równości w Lublinie.