10 marca na oficjalnej stronie Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej pojawiła się informacja o "skazaniu" trzech ukraińskich jeńców wojennych. Według oświadczenia, quasi-sąd na okupowanym terytorium obwodu ługańskiego skazał na 13 lat więzienia Maksyma Butkewycza, żołnierza 210 Specjalnego Batalionu "Berlingo" Sił Zbrojnych Ukrainy. W obwodzie donieckim Władyslaw Szel i Wiktor Pokhozey, którzy w chwili ujęcia byli żołnierzami Pułku Azowskiego, zostali skazani odpowiednio na 18,5 i 8,5 roku więzienia.
Ukraińska Koalicja 5 rano wydała oświadczenie potępiające te wyroki, a HFPC dołączyła do tego apelu. W oświadczeniu wskazano na wiele uchybień w zakresie nie tylko łamania prawa międzynarodowego, lecz także naruszania prawa do sprawiedliwego procesu poprzez m.in. brak niezależności sądowniczej, legitymizację quasi-sądów nieuznawanych za organy sądownicze na arenie międzynarodowej czy wydawanie wyroków za zamkniętymi drzwiami z pogwałceniem praw osób sądzonych. W oświadczeniu wskazano na wiele uchybień w zakresie nie tylko łamania prawa międzynarodowego, lecz także naruszania prawa do sprawiedliwego procesu poprzez m.in. brak niezależności sądowniczej, legitymizację quasi-sądów nieuznawanych za organy sądownicze na arenie międzynarodowej czy wydawanie wyroków za zamkniętymi drzwiami z pogwałceniem praw osób sądzonych. Sygnatariusze alarmują również o wysokich karach wydawanych przez quasi-sądy, sięgających nawet 30 lat pozbawienia wolności czy wydawaniu wyroków kary śmierci. Koalicja przypomina, że naruszanie prawa jeńców wojennych do sprawiedliwego procesu jest zbrodnią wojenną.
Sygnatariusze oświadczenia wyrazili nadzieję, że najnowsze informacje o skazaniu ukraińskich jeńców wojennych zmotywują społeczność międzynarodową do zwiększenia nacisku na Rosję celem szybszego uwolnienia wszystkich obywateli Ukrainy przetrzymywanych przez Rosję, zarówno żołnierzy, jak i cywilów. Pełen tekst oświadczenia można przeczytać tutaj, w języku angielskim.
***
Helsińska Fundacja Praw Człowieka dołączyła do organizacji Koalicja 5 rano, zrzeszającej 30 ukraińskich organizacji pozarządowych, aby wesprzeć dokumentowanie zbrodni wojennych w Ukrainie. Systematyzujemy i łączymy zebrane wywiady, by zachować jak najprawdziwszy i najpełniejszy obraz wydarzeń po 24 lutego 2022 roku. Więcej o naszych działaniach dowiesz się tutaj.